Postępowanie w sprawach gospodarczych.
Postępowanie w sprawach gospodarczych ujęte zostało w ustawie o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych z dnia 24 maja 1989 r..
Rozpoznanie spraw gospodarczych powierzono sądom rejonowym i sądom gospodarczym.
Utworzono w nich odrębne jednostki organizacyjne ( sady gospodarcze).
Prawo o ustroju sądów powszechnych precyzuje nam strukturę organizacyjną.
Wydziały gospodarczy sądu rejonowego zajmuje się sprawami gospodarczymi oraz innymi sprawami z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw.
Wydział gospodarczy sądu okręgowego zajmuje się sprawami gospodarczymi oraz innymi sprawami z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw.
Natomiast w sądzie apelacyjny mamy wydział cywilny do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, jak również spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw.
Oczywiście w uprawnieniach Ministra Sprawiedliwości leży przekazanie jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego, należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw, z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów okręgowych, działających na obszarze tej samej apelacji, a jednemu sądowi rejonowemu – rozpoznawanie spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego, należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw, z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów rejonowych po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, w drodze rozporządzeń.
Sprawami gospodarczym są sprawy ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
Ponadto sprawami gospodarczymi są sprawy wymienione w art. 2 ustawy o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych :
1) określone w ust. 1, choćby którakolwiek ze stron zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej,
2) ze stosunku spółki oraz dotyczące roszczeń, o których mowa w art. 291-300 i art. 479-490 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.1)),
3) przeciwko przedsiębiorcom o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub o naprawienie szkody z tym związanej oraz o zakazanie albo ograniczenie działalności zagrażającej środowisku,
4) między organami przedsiębiorstwa państwowego,
5) między przedsiębiorstwem państwowym lub jego organami a jego organem założycielskim lub organem sprawującym nadzór,
6) z zakresu prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego,
7) o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, którym jest orzeczenie sądu gospodarczego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu albo ugoda zawarta przed tym sądem, jak również innemu tytułowi egzekucyjnemu, obejmującemu roszczenia, które, gdyby były rozpoznawane przez sąd, należałyby do właściwości sądów gospodarczych,
8) o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego opartego na prawomocnym lub podlegającym natychmiastowemu wykonaniu orzeczeniu sądu gospodarczego albo ugodzie zawartej przed tym sądem, jak również innego tytułu wykonawczego obejmującego roszczenie, które, gdyby było rozpoznawane przez sąd, należałoby do właściwości sądów gospodarczych;
9) o ustalenie, że orzeczenie sądu lub rozstrzygnięcie innego organu państwa obcego wydane w sprawie gospodarczej podlega albo nie podlega uznaniu;
10) inne, przekazane przez odrębne przepisy.
W kodeksie cywilnym znajduje się definicja przedsiębiorcy i firmy.
Art. 431 kc wskazuje, iż przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Art. 432 kc mówi, że przedsiębiorca działa pod firmą oraz że firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Kodeks spółek handlowych wymienia rodzaje podmiotów objętych tą regulacją, a to spółki osobowe – spółkę jawną, partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną, spółki kapitałowe – spółkę z ograniczoną odpowiedzialności, spółkę akcyjną.
Według ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Art. 4 definiuje pojęcie przedsiębiorcy jako osobę fizyczna, osobę prawna i jednostkę organizacyjną niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Postępowanie w sprawach gospodarczych – rejestry sądowe.
Ustawa o Krajowym Rejestrze Karnym z dnia 20 sierpnia 1997 r.
Rejestr składa się z:
1) rejestru przedsiębiorców;
2) rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej;
3) rejestru dłużników niewypłacalnych.
Ustawa o Zastawie Rejestrowym i Rejestrze Zastawów reguluje ustanawianie, przeniesienie i wygaśnięcie zastawu rejestrowego, przedmiot tego zastawu, prawa i obowiązki zastawcy i zastawnika, zbieg zastawu rejestrowego z innym ograniczonym prawem rzeczowym, zaspakajanie zastawnika oraz prowadzenie rejestru zastawów.
Do ustanowienia zastawu rejestrowego są wymagane umowa o ustanowienie tego zastawu (umowa zastawnicza) między osobą uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą) a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpis do rejestru zastawów.
Postępowanie w sprawach gospodarczych – sądy w okręgu apelacji śląskiej.
Dla przykładu w sądach apelacji katowickiej mieszą się wydziały : X Wydział Gospodarczy Sądu Okręgowego w Gliwicach , X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Gliwicach, XIII Wydział Gospodarczy Sądu Okręgowego w Katowicach, XIV Wydział Gospodarczy Sądu Okręgowego w Katowicach , XIX Wydział Gospodarczy Odwoławczy Sądu Okręgowego w Katowicach, XII Wydział Gospodarczy – Rejestru Zastawów Sąd Rejonowy w Katowicach, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Bielsko-Białej.
Pozdrawiam serdecznie i zapraszam do kontaktu
adw. Wojciech Kała